Wat mag je niet missen dit jaar op DDW? De jaarlijks terugkerende exposities van DDW weet iedereen inmiddels wel te vinden, zoals de Graduation Show en Dutch Invertuals. Ook hubs met meerdere exposities als het Klokgebouw, Piet Hein Eek en Sectie-C staan op (bijna) alle to-do lijstjes. Daarom komt DesignDigger met een thematisch route. Waar vind je de beste natuur-inclusieve ontwerpen? Of een toekomstverkenning van AI? En laten we vooral schoonheid niet vergeten…

Lees ook dit interview met Miriam van der Lubbe: “DDW wil daadkracht uitstralen met ontwerp dat het verschil maakt”, aldus creative head Miriam van der Lubbe

AI – goed of slecht?

Nauwelijks nog voor te stellen maar voor corona speelde technologie een ondergeschikte rol op DDW. Inmiddels is kunstmatige intelligentie misschien wel het belangrijkste thema – met het klimaat maar daarover straks meer. De vraag waar de meeste AI-projecten om draaien: is het nou goed of slecht?

Slecht, zo blijkt op het altijd dwarse Manifestations. Het afstudeerproject Thirsty AI van Marya Ironova (WDKA Rotterdam) laat in realtime het watergebruik zien van elk door ChatGPT gegenereerd antwoord – een verontrustende op 3 centiliter per prompt. Het water wordt gebruikt om de servers te koelen.

Of toch goed? Aan de overkant van de Beukenlaan in het InnovationLab onderzoekt de tentoonstelling AI For All hoe kunstmatige intelligentie kan worden ingezet in het ontwerpproces. Door de fenomenale rekenkracht kan AI profcessen versnellen en nauwkeuriger maken. Met een belangrijke mits:  inclusiviteit moet worden verankerd in de ontwikkeling van AI.

Waarschijnlijk allebei dus, goed én slecht. Bovendien is Ai nog volop in ontwikkeling. Neem bijvoorbeeld het prompten, nu nog de gangbare manier waarop we met AI communiceren. Wat je een AI-tool ook wilt laten doen, de prompt of instructie die je geeft, moet je schrijven. Leidt deze nieuwe manier van ‘praten’ van mens met machine een verrijking of een verarming van onze taal? Kunstcentrum MU gaat op onderzoek met de manifestatie The Poetics of Prompting. Op vrijdag 25 oktober start om 18u zelfs een heuse Prompt Battle. De inzet is: wie maakt het mooiste plaatje met gebruik van een beeldgenerator?

Locaties: Manifestations, Mu Art House en Innovationlab

Scouting Talent

Zo’n twintig jaar geleden stond de Graduation Show van de Design  Academy Eindhoven aan de basis van DDW – en nog steeds is het een van de grootste publiekstrekkers. Het presenteren van vers talent zit in het dna van DDW. Maar liefst zestien designopleidingen tonen hun beste afstudeerwerk in de overzichtsexpositie Class Of 24 in het Klokgebouw. Uit Nederland doen onder meer Fontys, HKU, Willem de Kooning, Saxion, St Joost, KABK en Artemis mee. Verder zijn scholen uit onder meer Zweden, Duitsland en Litouwen, wat van Class of 24 ook een interessant soort Eurovision voor designtalent maakt.

De Dutch Design Awards slaan een jaartje over, behalve dan de categorie Young Talent. In dit ‘reflectiejaar’ blikken vijf winnaars uit voorgaande jaren (Manon van Hoekel, Audrey Large, Tom van Soest, Frank Kolkman en Christien Meindertsma) terug op de ontwikkeling die ze hebben doorgemaakt. Waar staan ze nu, hoe ze daar gekomen en wat hun plannen? Daarnaast zetten ze ieder een vers talent in de schijnwerper in de speciale editie van de Dutch Design Awards in het Microlab. Verwacht innovatieve materiaalexperimenten, uitgesproken statements en fantasievolle objecten. Alles wat het scouten van talent op DDW zo leuk maakt dus.

Lees ook dit nieuwsbericht: Geen Dutch Design Awards dit jaar: “Tijd voor reflectie”

Ook in het Microlab vind je een expositie van Qissa een ontwikkelprogramma voor autodidact creatief talent. Grafisch ontwerpers die het vak leerden via graffiti, straatfotografen en illustratoren met tattoonaald worden daarbij begeleid door ervaren makers. De groepspresentatie Visual Storytellers laat zien dat er ook buiten de reguliere academies volop eigenwijs ontwerptalent is dat alternatieve perspectieven als black joy en queer pride belicht. En omdat je dan toch in de buurt bent, wip even binnen bij de Portiersloge van Strijp-S waar de ruimt veertig ontwerpers, architecten, modeontwerpers en andere makers aan het ‘gevestigde’ programma Talentontwikkeling van het Stimuleringsfond zich presenteren.

Locaties: Klokgebouw, Microlab en Portiersloge Strijp-S

Terug naar de aarde

Om het klimaat te redden moeten we beter zorgen voor de aarde. Deze missie wordt op DDW letterlijk genomen. De groepsexpositie Soils in het Van Abbemuseum onderzoekt de ingewikkelde relatie die de mens heeft met de bodem. Dat is tenslotte de basis van ons leven. Het is waar onze voorouders ooit leefden en waar toekomstige generaties een bestaan gaan opbouwen. Hoe leren we opnieuw aarden? Daarvoor trekt Soils lessen uit de eeuwenoude kennis van inheemse volken.

Ook BioArt Laboratories legt het oor aan de grond – letterlijk zelfs. Klankkunstenaar Remco de Kluizenaar componeerde verhalende muziek over bodemleven. Luister naar de worm en leef met  duizenden jaren oude schimmelnetwerken. Met behulp van wetenschappers van Wageningen University maakte hij de compositie Vibes from Below als ode aan de Eindhovense aarde waar meer organismen leven dan in de bovengrondse stad. Verder te zien in BioArt Laboratories: circulaire bio-bakstenen en Crussing the Rocks, een collectie kleurpigmenten van rotsmineralen.   

Maar de beste manier om je te verbinden met de grond is met eten. In het kerkje van Atelier NL wordt onder de noemer Smaak van de Bodem een serie diners gehouden. Elk gerecht is een kunstwerk en vertelt het verhaal van de kringloop van de natuur. Het menu wordt bereid door chef-kok Joep met eigen geteelde ingrediënten van zijn biodynamische boerderij. Let op: reserveren verplicht.

Locaties: Van Abbemuseum, BioArt Laboratories en Atelier NL

Tastbare schoonheid

De baas van DDW Miriam van der Lubbe zei het zelf in een exclusief interview met DesignDigger: “Schoonheid kan een deur zijn naar betekenis en begrip van ontwerp.” De meest voor de hand liggende plek om schoonheid te ervaren is De Kazerne. Dit jaar pakt curator Annemoon Geurts uit met de zorgvuldig ingerichte groepsexpositie Human – Non Human met werk van grote namen als Claudy Jongstra en Thomas Libertiny maar ook aanstormend talent als Studio Roux en Lotte Wigman en haar project Designing for the Symbioceen. Wat alle ontwerpen gemeen hebben is een natuur-inclusief uitgangspunt en een verfijnde uitvoering. De harmonie tussen mens en niet-mens biedt hoop en inspiratie, met modder én met schoonheid.

Verreweg de grootste productpresentatie is met ruim honderd internationale exposanten Isola Design in skatepark Area 51 op Strijp S. Naast de groepspresentatie die eerder dit jaar in Milaan werd gegeven in het Isola District (vandaar die naam) zijn er maar liefst nog drie andere exposities. Verwacht functionele maar verrassende objecten met veel aandacht voor vormlust en materiaalexperiment. De uitschieter zou zomaar Routes to Roots kunnen zijn. Nederlandse ontwerpers als Mina Abouzahra en Saoedische ontwerpers van cultureel centrum Ithra in Dhahran laten zien hoe hoogwaardig productontwerp een brug kan slaan tussen oost en weet en traditie en innovatie.

(Wie dan nog geen genoeg heeft van fijnzinnig productontwerp, het ontwerpduo Joost & Kiki houdt tijdens DDW de nieuwe galerie ten doop. De expo Carte Blanche bestaat uit de puntgave creaties maar ook schetsen en ruwe prototypes die de werkwijze van dit duo etaleren.)

Locaties: De Kazerne, Area 51 en Joost & Kiki

Fashion for all

De mode-industrie is verantwoordelijk voor 10 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot – meer dan vlucht- zeescheepvaart  samen. Dat moet anders. Daarom gaat New Order of Fashion met een groepspresentatie From the Sourcevan avontuurlijke modeontwerpers terug naar de natuurlijke bron. Te zien is uitsluitend kleding die is gemaakt van grondstoffen die hernieuwbaar of herbruikbaar zijn. De ‘regenerative fashion’ die het eigen NOOF LAB aan de Torenallee toont  is een heroverweging van de hele modeketen: is een natuur-inclusieve manier van ontwerpen en produceren mogelijk? Er is uitgebreid publieksprogramma met TexTalks en zeefdrukken met zeewierinkt en lokale, plantaardige pigmenten. Op dinsdag 22 oktober wordt bovendien de workshop Fossil Free Wardrobe gehouden met medewerking van Wageningen University (reserveren verplicht).

Een focus op technologie als motor voor verduurzaming van de modeketen vind je in  Fashion Tech Farm. Met dit jaar onder meer Phaser, een digitale én draagbare modecollectie ineen die muziekfrequenties vertaald naar decoratie patronen. Ook on show is de KNIT+ collectie die in één naadloos stuk uit een robotische naaimachine komt, waardoor materiaalafval wordt verminderd.

Wilde je toch al een bezoek brengen aan de Graduation Show van de Design Academy Eindhoven, houd je ogen op voor de Tear Wear van Matti Paffen. Deze kleding moet je eerst open scheuren voordat je het kunt dragen. Deze handeling en de imperfecties die zo ontstaan geven een persoonlijke touch aan de kledingstukken.

Locaties: Torenallee, Fashion Tech Farm en Graduation Show

Bonustip

Tot slot nog een must voor professionals. Dat design van grote waarde kan zijn bij de aanpak van de grote maatschappelijke vraagstukken van deze tijd, dat is inmiddels een van de pijlers van DDW. Niet voor niets trok het Ministerie van OCW voor de komende drie jaar 9 miljoen euro uit voor het programma De Publieke Ontwerppraktijk (PONT). Het uitvoerende orgaan van dit programma? Inderdaad, de organisatie achter DDW. Dus wordt op het Ketelhuisplein onder de noemer Designing Society een overzicht gegeven van case study’s waarin ontwerpers zich buigen over armoede, toegankelijke zorg en klimaatverandering.

Ook onderdeel van Designing Society zijn de World Design Embassies voor Health, Safety, Inclusivity en Digital Futures. Ook wordt een overzicht gegeven van het What if Lab, waarbij ontwerpers worden gekoppeld aan organisaties als ABN/Amro, zorgaanbieder ActiZ en ingenieursbureau Sweco. Disclaimer: verwacht een hoog gehalte teksten en systemische ontwerpen. Even doorzetten dus maar dan ben je wel helemaal bij over hoe we de wereld van morgen kunnen verbeteren.

Locatie: Ketelhuisplein