Het is nu nog stil in de (internationale) musea. Maar dat zal vanaf het voorjaar snel veranderen. Wat zijn de niet te missen exposities? Een overzicht van Den Bosch en Utrecht tot Londen en Weil am Rhein. Met een kleine disclamer: gezien de onzekerheid over hoe de wereld er de komende maanden uit zal zien, zijn alle data onder voorbehoud!
Bas van Beek: moord en brand
20 januari 2021 t/m 24 mei 2021, Kunstmuseum Den Haag
Hoe exclusief is design eigenlijk en waarom zou je designklassiekers niet mogen kopiëren, aanpassen of uitbreiden? Het zijn dit soort vragen die ontwerper Bas van Beek (1974) bezighouden. In designland Nederland is Bas van Beek een vreemde eend in de bijt. In tegenstelling tot anderen begint hij nooit met een leeg vel papier, maar borduurt hij voort op dat wat reeds bestaat. Zijn werk, begeeft zich op het snijvlak van vormgeving, architectuur, beeldende kunst en commercie en doet nogal eens stof opwaaien. Precies wat Van Beek wil: discussies ontketenen over de status van hedendaags én historisch design. Dat deed doet hij als sinds 2005 met de Rip-offs, een collectie waarmee hij Dutch Design bekritiseert, dat volgens hem steevast vol pretenties in de markt wordt gezet en daardoor de valse indruk wekt van exclusiviteit. Hij reproduceerde tien ontwerpen van onder meer Wieki Somers en Dick van Hoff en voorzag deze van een monochrome autolak-laag in de standaard kleuren van een CMYK-printer en bood de objecten te koop aan voor een eenheidsprijs van 95 euro.
In 2008 nam Van Beek Ikea onder loep en combineerde hij een vaas die de Nederlandse ontwerper Hella Jongerius voor IKEA ontwierp met een van de goedkoopste vazen uit het assortiment van het Zweedse megaconcern. Als verbindingsmateriaal paste hij verpakkingstape toe met de boodschappen ‘breekbaar’ en ‘fragile’, wat nog eens een expliciete verwijzing was naar twee andere vazen van Jongerius: de Long Neck en Groove Bottles. De ondertitel Moord en brand is een knipoog naar deze omschrijving alsook naar de bewust provocerende werkwijze van de ontwerper die regelmatig ‘vadermoord’ pleegt door bestaande ontwerpen naar zijn hand te zetten.
Voices of fashion
13- februari – 24 mei 2021, Centraal Museum
Voices of Fashion gaat in op de witte blik waarmee decennialang mode is gepresenteerd, gedragen en verzameld. Op basis van jarenlang onderzoek door zwarte, witte en niet-zwarte personen van kleur, moeten we constateren dat de gevolgen van het koloniale verleden tot op de dag van vandaag doorwerken, óók in de modesystemen. Voices of Fashion biedt een weinig verteld modeverhaal. Co-curator en Diversity Rules-oprichter Janice Deul: “Deze expo is een viering van black beauty, talent en cultuur, die hopelijk tot nadenken stemt en modellen en ontwerpers de credits geeft die ze verdienen. Black people zijn de ‘curators of Cool’, wordt regelmatig gezegd, maar dat wordt lang niet altijd erkend of herkend waar het ertoe doet. Dat heeft alles te maken met macht en historie.” De deelnemende ontwerpers zijn onder meer: Cross Colours, Louis Vuitton/Virgil Abloh, Moncler x Valentino x Lemlem, Ozwald Boateng, Paco Rabanne, Ikire Jones, Sunny Dolat, Patta, Moncler, Edward Buchanan, Marga Weimans en XULY.Bët, allen voorzien van een persoonlijke stem. Daarnaast zijn designs te zien van nieuwe labels als Patta en jong talent als The New Originals en Thebe Magugu.
GOTH – Designing Darkness
16 oktober 2021 – 6 februari 2022, Design Museum Den Bosch
Goth is een van de grootste subculturen. Het is een levensstijl vol onbestemd verlangen naar de donkere kant van het leven. De tentoonstelling GOTH – Designing Darkness gaat op zoek naar de bronnen van die subcultuur en presenteert een cultuurgeschiedenis vol dramatische verbeeldingen, onheilspellend design en zwartgallige kunst. Midden in het historische Den Bosch met zijn middeleeuwse en neogotische monumenten toont GOTH – Designing Darkness ook hoe deze duistere tegencultuur nu wordt verbeeld.
Godinnen van de art nouveau
Voorjaar 2021, Allard Pierson Museum
Art nouveau kennen we van de vloeiende lijnen en florale motieven. Minstens zo typerend zijn de beeldschone vrouwen die werden afgebeeld. Godinnen van de art nouveau neemt die fascinatie voor vrouwelijk schoon onder de loepen plaatst deze in de context van de toenmalige én huidige maatschappelijke ontwikkelingen (in dat laatste geval: #metoo). Wat vooral opvalt is dat de vrouwen met hun weelderige haarlokken en transparante gewaden niet alleen het uiterlijk hadden van een godin, maar ook als godin dienden. Bijna altijd stonden ze voor iets dat groter was dan zijzelf en gaven ze ontwerpen een symbolische betekenis. Vaak belichaamden ze hogere idealen, menselijke gevoelens of tijdloze deugden.
In de tentoonstelling figureren godinnen, maar ook nimfen, engelen en feeën, in juwelen, beeldhouwwerken, tekeningen, tijdschriften, reclamemateriaal en in allerlei soorten siervoorwerpen van zilver, glas of keramiek. Werken van Alphonse Mucha, Gustav Klimt, Aubrey Beardsley, René Lalique en Henri de Toulouse-Lautrec zijn te zien naast talloze objecten van andere bekende ontwerpers, waarbij ook speciale aandacht is voor vrouwelijke kunstenaars. Fotografie en film maken eveneens deel uit van de expositie. Zo is er een filmregistratie te zien van de revolutionaire Serpentine Dance van Loïe Fuller, de danseres die een grote inspiratiebron was voor de kunstenaars van de art nouveau
Memphis: 40 Years of Kitsch and Elegance
6 februari 2021 – 23 januari 2022, Vitra Design Museum
Een viering van het werk van het beroemde Italiaanse designcollectief. Ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van de Vitra Schaudepot wordt in juni (17 juni 2021 – 8 mei 2022) een nieuw presentatieconcept geïntroduceerd: jaarlijks wisselende focusonderwerpen zullen in de toekomst nog meer afwisseling en ruimte voor discussie creëren. De Memphis-groep van Italiaanse ontwerpers en architecten was een van de meest ongewone fenomenen in het ontwerp van de afgelopen decennia. Ondanks zijn kortstondige bestaan van 1981 tot 1987, zijn de geschiedenis en impact ervan legendarisch. Met hun felle kleuren en fantastische patronen leken Memphis-ontwerpen van de pagina’s van een stripboek te zijn verdwenen en gaven ze aanleiding tot een compleet nieuwe look waarin populaire cultuur, reclame-esthetiek en postmodernisme in een gekke mengelmoes samenvloeiden.
Veertig jaar na de oprichting van de groep presenteert de tentoonstelling »Memphis: 40 jaar kitsch en elegantie« in de Vitra Design Museum Gallery objecten, tekeningen en materiaal uit de archieven die inzicht geven in de wereld van Memphis. De hoofdrolspelers van de groep zullen ook worden voorgesteld, van mentor Ettore Sottsass tot Michele de Lucchi, Martine Bedin, Michael Graves, Barbara Radice, Peter Shire en Shiro Kuramata.
The Bigger Picture: Women in Design 1920 – Today
25 september 2021 – 6 maart 2022, Vitra Design Museum
Een kritische blik op de rol van vrouwen in design in de afgelopen 100 jaar. Design als discipline ontstond in de nasleep van de industriële revolutie. Tot op de dag van vandaag wordt de geschiedenis van design vooral bepaald door iconische objecten gemaakt door mannelijke heroïsche figuren. Terwijl veel eerdere tentoonstellingen over vrouwen in design zich concentreerden op individuele figuren of op de situatie van vrouwen in instellingen zoals het Bauhaus, zal The Bigger Picture vrouwen in design door een bredere lens bekijken. De tentoonstelling geeft een kritisch overzicht van de prestaties, de arbeidsomstandigheden en de sociale context waarin vrouwelijke ontwerpers de afgelopen eeuw hebben geoefend. De tentoonstelling belicht de bijdrage van vrouwelijke hoofdrolspelers aan modern en hedendaags design, en onderzoekt structurele vragen zoals het schrijven van ontwerpgeschiedenis of de rol en waarde van samenwerking. The Bigger Picture bevat stukken van Charlotte Perriand, Lilly Reich of Eileen Gray. De tentoonstelling belicht ook de belangrijke bijdrage van minder bekende beoefenaars, zoals Nanda Vigo of Nanna Ditzel, en presenteert het werk van hedendaagse ontwerpers als Marjan van Aubel, Bless of Julia Lohmann.
Sneakers Unboxed: From the streets to the studio
30 april 2021 – tbc, Design Museum London
Doe mee en ontdek het schoenenfenomeen dat performance design heeft uitgedaagd, nieuwe subculturen heeft geïnspireerd en de modewereld heeft geschokt. Cultklassiekers, limited edition silhouetten en zeldzame kleurstellingen worden in de schijnwerpers gezet. Neem een kijkje achter de schermen en verken de ontwerpprocessen voor de meest innovatieve kicks, van zelfveters tot 3D-geprint, 100 procent recyclebaar of opgevuld met luchtbellen. Sneaker-ontwerp heeft geleid tot een toegewijde groep sneakerheads over de hele wereld, een wederverkoopmarkt van ruim 2 miljard euro opgeleverd en een revolutie teweeggebracht in onze relatie met sportkleding. Ontdek stijliconen en merksamenwerkingen die de sneakerscene hebben gevormd, waaronder modellen van Nike, Adidas, Puma, Colette en Comme des Garçons, evenals nieuwe releases zoals Jesus Shoes van MSCHF Studio.
Charlotte Perriand: The Modern Life
19 juni 2021 – tbc, Design Museum London
Betreed de wereld van Charlotte Perriand, wiens baanbrekende ontwerpen de 20e eeuw hebben gevormd. Haar moderne ideeën zijn terug te vinden in de manier waarop we vandaag leven, van het gebruik van materialen zoals aluminium en staal tot haar overtuiging dat goed design voor iedereen is. Ervaar grootschalige reconstructies van haar beroemdste interieurs en bewonder enkele van haar meubels van dichtbij. De tentoonstelling zal ook fotografie en persoonlijke notitieboekjes bevatten die een nieuw licht werpen op haar unieke creatieve proces, naast werken van haar vrienden en collega’s, waaronder Le Corbusier, Fernand Léger en etsen van Pablo Picasso. De tentoonstelling werd samengesteld in samenwerking met de familie Perriand en de Fondation Louis Vuitton in Parijs, die vorig jaar een zeer succesvol retrospectief organiseerde en de 25e verjaardag markeert van de eerste Charlotte Perriand-tentoonstelling in het Design Museum in 1996.
