Wat hebben we het gemist. De rust. De inspiratie. En vooral ook de schoonheid en verwondering. Maar vanaf vandaag mogen we weer naar de musea, Maar waar moeten we heen? In elk geval deze zeven design exposities.
Victor Papanek: The Politics of Design. Design Museum Den Bosch. Tot 7 februari 2021
De Oosterijks-Amerikaanse designactivist Victor Papanek schreef in 1971 het manifest Design for the Real World: Human Ecology and Social Change. Het in bijna elke taal te verkrijgen en behoort tot het standaard studiemateriaal. Papanek was een pionier op het gebied van duurzaamheid en veranderingen binnen de samenleving en dat maakt de timing van deze expositie juist zo interessant. Studenten, beginnende ontwerpers maar ook bekende designers voelen zich – misschien nu meer dan ooit– geroepen tot ‘rethinking’ en ‘re-shaping’ van thema’s als duurzaamheid, het consumptiegedrag, welvaartsverdeling en sociale inclusiviteit. Pananeks visie kan als design tool dienen om verschuivingen in kaart te brengen of aan te pakken.
In vier delen brengt Designmuseum Den Bosch dit invloedrijke oeuvre van Victor Papanek in kaart. Zo wordt zijn vroege werk getoond, onder wie ook tijdsgenoten en inspiratiebronnen Frank Lloyd Wright en Charles & Ray Eames. Het boek Design for the real world: Human Ecology and Social Change staat centraal in het tweede deel. Deel drie gaat in op de kern van Papaneks werk: sociale kritiek en deel vier haakt in op de nog heilige uitspraak ‘doing the most with the least’ waarmee hij verwijst naar duurzaamheid. De tentoonstelling The Politics of Design blikt terug op Victors Papaneks grote nalatenschap: ‘design thinking’ en stopt het in een nieuw jasje door het in de hedendaagse context te plaatsen.
Gedachtespinsels van Kiki van Eijk. Textielmuseum Tilburg. Tot 12 september 2021
De ontwerppraktijk van Kiki van Eijk kenmerkt zich in grote diversiteit in materiaalgebruik en productietechnieken, waarin vakmanschap voorop staat. Veel van Van Eijk’s werken zijn ontstaan in het TextielLab, de hoogwaardige werkplaats van het Textielmuseum en dat maakt de plek van deze expositie dan ook zo bijzonder. Met scenograaf Theun Mosk presenteert Van Eijk een andere manier, meer intuïtieve waarneming van haar objecten en het designproces. Haar klokken, wandkleden en poëtische etalages zijn speels tentoongesteld, waardoor je de topstukken van alle kanten kunt ontdekken en van dichtbij kunt bekijken. Buig door je knieën en bekijk tafelgoed door een grote kijkdoos of speel met de cameralens om schetsen van de ontwerper te zien. De enorme diversiteit en vooral ok hoeveelheid aan echte topstukken gekoppeld aan het eigenzinnige expositieontwerp maken van Gedachtenspinsels een bijna fysieke ervaring. Kiki van Eijk gaat onderzoekend te werk en door haar nieuwsgierigheid ontdekt ze van alles en met die gedachtespinsels neemt ze je mee door de expositie.
FOTO Floor Knapen
The Rolling Stones – Unzipped. Groninger Museum. Tot 28 februari 2021
Het grootse overzicht The Rolling Stones – Unzipped toert als een concertreeks door Europa en het Groninger Museum heeft de primeur. De tentoonstelling geeft een inkijk in de carrières van Mick Jagger, Keith Richards, Charlie Watts en Ronnie Wood – en vooruit ook een beetje Bill Wym, en toont honderden originele objecten, zoals persoonlijke dagboeken, posters, instrumenten, legendarische kostuums, albumcovers, audiofragmenten en videomateriaal. In Unzipped wordt er ook ingezoomd op culturele en historische context; werk van onder meer Andy Warhol, Alexander McQueen en Jeff Koons. Muziek, kunst, mode, fotografie en film werden door de Stones samengevoegd tot gesamtkunstwerken. De technologie (een multidimensionale Dolby Atmos Sound-technologie bijvoorbeeld) is cutting edge, wat een bijna echte theaterbeleving creëert.
“We willen iedereen die komt kijken meenemen op een reis door onze geschiedenis om te ervaren en beleven hoe het is om onderdeel te zijn van The Rolling Stones. We zijn er oprecht trots op. ”
Mick Jagger
Claudy Jongstra: Nine, Cosmic Cry & Woven Skin. Museum de Lakenhal, Leiden Tot 28 februari 2021
Claudy Jongstra staat als beeldend kunstenaar, boerin en herder midden tussen mens en natuur in. Haar wandtapijten en installaties van wol illustreren haar engagement met natuur. Ze roept hiermee tegelijkertijd op om accuraat om te gaan met onze planeet. Nine (Jongstra’s grootste geweven werk ooit) en Cosmic Cry zijn nieuwe werken die speciaal zijn ontwikkeld voor haar solotentoonstelling in Museum De Lakenhal. Het werk is een reactie op de agrarische monocultuur en op landschappen als met zonnepanelen gevulde weilanden. De gebruikte pigmenten voor het kleuren van de wol zijn dit voorjaar ingezaaid in Leidse grond – bijvoorbeeld de plantsoort wede – als onderdeel van Jongstra’s project Community Seed Bank for Colour in samenwerking met de Hortus Botanicus van Leiden. De tentoonstelling in de Museum de Lakenhal is ook het begin van Extended Ground. Een manifest die Jongstra schreef met Claudia Busson over de herontdekking van vakmanschap waarmee verbanden worden gelegd tussen landbouw-, zorg- en onderwijsorganisaties.
New Melancholy – een selectie uit de collectie van Lidewij Edelkoort en het Van Abbemuseum. Van Abbemuseum & De Kazerne, Eindhoven. Tot 10 januari 2021
Met New Melancholy schets trendforecaster Lidewij Edelkoort een haarscherp maar ook genadeloos tijdsbeeld. Het is feitelijk een duo-expositie verspreid over twee design hubs in Eindhoven: het Van Abbemuseum en op loopafstand De Kazerne. De dubbelexpositie geeft inzicht in de huidige emotionele staat van de samenleving tijdens een pandemie, een klimaatcrisis en toenemende sociale spanningen. In de rijk aan kunst en design gevulde exposities ontstaan overschrijdende dialogen tussen de objecten waarvan elk een vervreemd karakter heeft. Gezamenlijk dragen zij een gevoel van melancholie en weemoedigheid uit, al is een relativerende humor altijd dichtbij. Deze staat van zijn is The New Normal, schrijft Edelkoort in haar essay De Nieuwe Melancholie, lees het HIER.
Edelkoort cureert haar eigen verzamelde designcollectie en de kunstwerken van het museum vanuit reflectie en perspectief; met onder meer topstukken van Maarten Baas, Kiki van Eijk, Studio Job, Pieke Bergmans en Allan McCollum. Met als criterium, hoe kan design bijdragen aan de ontplooiing van een gelukkig leven in tijden van zwaarmoedigheid? Via onderstaande link kun je een virtuele toer maken:
Mode in Kleur. Kunstmuseum Den Haag. Tot 28 februari 2021
Hoop, moed, trots en dankbaarheid zijn allesomvattende woorden voor de tentoonstelling Mode in Kleur. De museumcollectie bestaande uit onder andere kostuums uit de achttiende eeuw worden afgewisseld met het werk van hedendaagse ontwerpers als Iris van Herpen, Bas Kosters en Claes Iversen. Ook internationale topontwerpers als Comme des Garçons, Dries van Noten, Louis Vuitton, Vivienne Westwood, Gianni Versace, Thierry Mugler, Jacques Heim, Fong Leng en The People of the Labyrinth vullen de ruimtes. Het cocktailensemble uit 1960 van Givenchy – gedragen door Audry Hepburn – is zelfs te bewonderen.
FOTO Gio Staiano / NOW FASHION
Kleuren die we nu veel zien zijn sprankelend en stralend. Toeval of niet? ‘In difficult times, fashion is always outrageous’, zei Elsa Schiaparelli ooit. Voor modeontwerpers is het vanzelfsprekend om vooruit te kijken en te reageren op de wereld om ons heen. In elke ruimte van Mode in Kleur beleef je een kleurervaring waarin bovendien diverse visies op de toekomst zijn verweven. Een tentoonstelling die niet alleen emoties oproept maar ook inspireert en hoop biedt.
‘In difficult times, fashion is always outrageous.’
Elsa Schiaparelli
Ineke Hans & Erik Mattijssen: Geel als citroen, rood als tomaat. Museum Het Valkhof Nijmegen
Een dubbelexpositie van ontwerper Ineke Hans (1966en beeldend kunstenaar Erik Mattijssen (1957), waarop geschilderde stillevens van herkenbare plekken zoals huis- en slaapkamers (Mattijsen) een duet aangaan met folklore en duurzame meubels (Hans). Lees de recensie op DesignDigger HIER.
FOTO Flip Franssen