De 24 genomineerden van de Dutch Design Awards 2023 zijn bekend, verdeeld over acht categorieën als Product, Habitat en Young Designer. De winnaars worden onthuld tijdens een live DDA Award Show op 21 september. Hier lees je nu al wie de grote kanshebbers zijn in de belangrijkste categorieën – en waarom.
De opvallende thema’s dit jaar zijn onder meer klimaatverandering en meerstemmigheid, met name LHBTQ+ en postkolonialisme. Veel projecten zijn ingezet op het vergaren en vooral ook delen van kennis. Want elke structurele verandering begint met kennis. Daarnaast worden ook oplossingen geboden in de vorm van natuur-inclusief bouwen en maken. Design is nog steeds een hands-on discipline. Circulariteit lijkt inmiddels een vanzelfsprekendheid. Tot slot zijn veel ontwerpen juist immateriële van aard; design is ook een medium geworden. Onveranderd is het grote vakmanschap.
PRODUCT
Industrieel ontwerp of gelimiteerde oplages die het leven verbeteren en vergemakkelijken. Van producten voor de werk- of leefomgeving, tot mobiliteit van mens of dier, voor de consument of de B2B-markt.
Starterswoning voor de zwaluw – Omlab
Omlab introduceert 3D-geprintte zwaluwnesten die een paar jaar meegaan: prefab starterswoningen voor de huis- en boerenzwaluw, bestaand uit circulaire en biobased grondstoffen. Zonder (hout)beton, lijm of spijkers, zodat er geen afval in de natuur terechtkomt. Zelfbouw is het doel: de zwaluw is een ware doe-het-zelver als de mens niet dwarsligt. De tijdelijke nesten zijn bedoeld voor terreinen die op de schop zijn gegaan of waar natuurinclusief beheer net begint. Op een gegeven moment vindt de zwaluw weer voedsel en water in de buurt. De vogel mengt dan zelf de metselspecie voor het volgende nest, bijvoorbeeld in de bio-kunststof omkasting. Omlab deelt de kennis , wat andere ontwerpers activeert ermee aan de slag te gaan. Daarmee vormen de starterswoningen ook de start voor grotere projecten met dit materiaal. De lichtvoetigheid en toegankelijkheid van dit project werken aanstekelijk. Klimaatverandering houd je niet alleen tegen.
DATA & INTERACTION
Ontwerp van interactieve installaties en interfaces waarbij, door toepassing van data, waarde wordt toegevoegd voor mens, maatschappij en/ of natuur. Projecten hebben een innovatief karakter en zetten aan tot (inter)actie. Van autonoom tot commercieel, van app tot site en van installaties tot virtuele werelden.
MB > CO2 – Thijs Biersteker / Woven Studio
Met de installatie MB>CO2 toont ontwerper/kunstenaar Thijs Biersteker de impact van ons dagelijks datagebruik op de planeet. De datavisualisatie laat zien hoe onze video-meetings, binge-watching en AI-algoritmes verborgen gevolgen hebben. Door via Zoom in te bellen, maakt deze kunstinstallatie een schatting van je dataverbruik en bijbehorende C02-berekening en vertaalt dit in C02 rookwolken, die in een planeetachtige biotoop worden geblazen. Het roept vragen op over een duurzamer gebruik van data en AI. Als we ons realiseren dat een Zoom-meeting gelijk staat aan 140 meter rijden met een benzineauto, een streaming-avond aan 900 gram C02-uitstoot en het verhandelen van een enkele NFT 400 kilo frisse lucht kost, worden de werkelijke consequenties van ons datagebruik duidelijk. Elke structurele verandering begint met kennis.
Lees ook de longread over de fysieke data-visualisaties van onder meer Thijs Biersteker: Ontwerpers ontrafelen natuur met robots en lichtshows
COMMUNICATION
De originele wijze waarop design is toegepast om een effectieve en vernieuwende verbinding te leggen tussen doel, boodschap, medium en ontvanger. Van merk en grafisch ontwerp tot digital en advertising.
Modem Research Papers – Modem
Modem publiceerde een reeks research papers die de impact van digitalisering op verschillende aspecten van ons leven onderzoeken. Daarin behandelt Modem een scala aan onderwerpen, zoals de impact van AI op design en de relatie tussen AR en de toekomst van architectuur. De papers zijn gemaakt in nauwe samenwerking met allerlei onafhankelijke kunstenaars, schrijvers, ontwerpstudio’s en universiteiten, waaronder Harvard en MIT. De inzichten worden gedeeld voor publiek om een debat op gang te brengen over nieuwe en opkomende technologieën en onze toekomst. De research papers laten zien dat Modem niet alleen visie heeft maar ook verantwoordelijkheid wil nemen.
Kijk hier een interview met Bas van der Poel van Modem tijdens DesignDigger LIVE: Nu online: de videoregistratie van DesignDigger LIVE 14 – Hoe kunstmatige intelligentie ons creatiever maakt
DESIGN RESEARCH
Scenario’s en concepten die gebaseerd zijn op gedegen onderzoek. Van speculatief tot toegepast, van onderzoek tot ontwerp en van ideeën tot oplossingen, waarbij de nadruk ligt op de onderzoeksfase.
Het Waterwerk Van Ons Geld – Studio Carlijn Kingma
Het bevragen van onze financiële systemen is relevant en actueel. De vragen die dit project stelt, zijn bovendien voor veel mensen herkenbaar, zoals: wie maakt ons geld en waarom worden banken steeds gered met publiek geld? Dat is belangrijker dan je denkt. Wie de ingewikkelde financiële taal van economen en bankiers niet spreekt, wordt uitgesloten van het maatschappelijke debat over ons geldstelsel. Dat staat het adresseren van problemen als groeiende ongelijkheid en terugkerende financiële crises in de weg. Daarom maakte cartograaf Carlijn Kingma – in samenwerking met financieel economen Thomas Bollen en Martijn van der Linden – de wereld van het geld toegankelijk met metaforen en architectonische tekeningen. Vergelijk je geld met water, dan is ons geldstelsel het irrigatiesysteem dat de economie bevloeit. Maar het waterwerk van onze maatschappij is geen natuurfenomeen: hoe het eruit ziet, is een politieke keuze. Kingma verbeeldt de werking van ons geldstelsel en schetst mogelijkheden voor hervorming.
Lees ook dit interview: Carlijn Kingma: “Mijn architectuur is een getekende taal”
BEST COMMISSIONING
De prijs voor opdrachtgevers die designers en vormgeving strategisch en structureel inzetten voor hun bedrijf of instelling. Van selectie en briefing tot het bieden van ruimte aan creativiteit en het borgen van de resultaten in de organisatie.
Missjourney.Ai | Tedxamsterdam Women X Ace
AI-tools vertonen ernstige vooroordelen met betrekking tot gender en afkomst. Missjourney.ai is de eerste AI-tool die is gebouwd om traditionele patronen en stereotypen uit te dagen. Hiervoor is een algoritme ontwikkeld waarmee mensen van over de hele wereld anti-stereotiepe beelden van krachtige vrouwen kunnen genereren en verspreiden. De Missjourney.ai campagne voedt een belangrijke discussie over vrouwelijke representatie. Met deze campagne Missjourney.ai belicht opdrachtgever TEDxAmsterdam Women de generalisaties en vooroordelen die overgenomen worden door AI-tools. Hier is ontwerp strategisch ingezet voor sterke communicatie.
HABITAT
Ontwerp en inrichting van de private en openbare ruimte die de kwaliteit van leven ten goede komt. Van infrastructuur tot interieur en van cultureel tot commercieel, blijvend of tijdelijk.
Groenmarkt – Ronald Janssen Architecten X Bastiaan Jongerius Architecten X Buro Harro
Het woningproject Groenmarkt in Amsterdam neemt gezond leven van mens, plant en dier als uitgangspunt. Alle woningen zijn anders; van woningen met een voordeur aan de straat, tot appartementen en duplexwoningen. Dat zorgt voor een grote diversiteit aan bewoners in de twee gebouwen aan de Marnixstraat en Singelgracht. Voor het Singelgrachtgebouw waren goede zorgwoningen voor ouderen bepalend voor de structuur van alle woningen. Er is veel ruimte voor gevelgroen, dat vanuit de volle grond via sparingen in de gevel omhoog groeit. Het gemeenschappelijk dak met een duinlandschap en een natuurzwembad vormt het hoogtepunt. Hier kunnen bewoners uitwaaien, sporten en hun buren ontmoeten, met uitzicht over de historische binnenstad.
Dutch Design Awards
Dutch Design Awards bekroont jaarlijks de beste Nederlandse ontwerpers en hun meest indrukwekkende en baanbrekende projecten. De uitreiking van de Dutch Design Awards gebeurt dit jaar op donderdag 21 september tijdens een bijzondere Award Show in Eindhoven. Alle genomineerde ontwerpers en projecten zijn bovendien te zien in de negen dagen durende overzichtstentoonstelling DDA23 op Dutch Design Week 2023 (21-29 oktober 2023).