De tentoonstelling REBOOT. Baanbrekende digitale kunst verkent geef een overzicht van de invloedrijke digitale kunst in Nederland van 1960 tot 2000. Te zien zijn twintig baanbrekende digitale kunstwerken, die onze maatschappelijke relatie met technologie hielpen te definiëren. Daarnaast staan er negen nieuwe werken die een actuele toekomstvisie verbeelden in het Nieuwe Instituut.
In de begindagen van computers speelden uitvinders, ontwerpers en kunstenaars uit Nederland een belangrijke rol. Sinds de jaren zestig gingen zij op zoek naar de kunstzinnige mogelijkheden van de nieuwe technologie. Hun experimenten liggen aan de basis van de digitale cultuur van vandaag. De ooit zo opmerkelijke technologie is niet meer weg te denken: computers en netwerken hebben alle facetten van ons leven blijvend beïnvloed.
Algoritmische beeldhouwkunst
De getoonde werken op REBOOT (van 7 oktober 2023 tot 1 april 2024) worden als baanbrekend beschouwd, omdat de makers met het verkennen van de artistieke mogelijkheden en mogelijke maatschappelijke gevolgen van nieuwe technologieën, vandaag de dag nog steeds als inspiratie dienen voor vraagstukken rond de hedendaagse èn toekomstige samenleving. Om die veranderende dynamiek tussen digitale technologieën en de samenleving zichtbaar en invoelbaar te maken, organiseren initiatiefnemers en curatoren Sanneke Huisman van LI-MA en Klaas Kuitenbrouwer van het Nieuwe Instituut met REBOOT. Baanbrekende digitale kunst bij wijze van ‘herstart’ een dialoog tussen toen en nu.
Onder andere in de tentoonstelling opgenomen: video- en klankschilderij Moiré, van videokunstpioniers Livinus en Jeep van de Bundt (1975); Dick Raaijmakers’ grootschalige luidsprekerinstallatie Ideofoon (1968-1970); de algoritmische beeldhouwkunst Breed van Driessens & Verstappen; internetkunstwerk the_living van Debra Solomon (1998); en de Scrollbar Composition van Jan Robert Leegte (2000). Het zijn de werken uit de Digitale Canon (1960-2000), een niet-uitputtend of -vaststaand overzicht van invloedrijke digitale kunst, dat in 2019 in opdracht van LI-MA werd samengesteld.
Daarnaast is er werk te zien van tien hedendaagse makers die zich door deze werken lieten inspireren voor een toekomstvisie over de rol van technologie in de samenleving. Zij zijn afkomstig uit onverwachte disciplines; om te benadrukken dat de impact van digitale cultuur intussen veel verder strekt dan alleen digitale kunst.
Curatoren Sanneke Huisman en Klaas Kuitenbrouwer: “De artistieke vragen van toen zijn de maatschappelijke vragen van nu. De vroege verwachtingen van wat een computer allemaal zou kunnen, wat netwerken voor de samenleving zouden kunnen betekenen en hoe je creatief kunt zijn in je samenwerking met machines of programma’s; het zijn stuk voor stuk vragen die we decennia later nog herkennen, maar dan op een andere schaal. We kunnen veel leren van de onafhankelijkheid waarmee kunstenaars ooit omgingen met de opkomst van het digitale, bijvoorbeeld wanneer we onszelf in de huidige tijd willen losmaken van de macht van grote technologiebedrijven.”
Lees hier over de expositie Ekstasis van curator Sanneke Huisman: Expositie ‘Ekstasis’ biedt analoog en digitaal escapisme in Stedelijk Museum Schiedam
Over de makers
LI-MA is een platform voor digitale kunst en mediakunst in Amsterdam. Met jarenlange ervaring in behoud en beheer én als toonaangevend pionier in het veld, speelt LI-MA een sleutelrol in het toekomstbestendig archiveren, conserveren en distribueren van werken uit het domein van de mediakunst.
Nieuwe Instituut in Rotterdam is het nationale museum en instituut voor architectuur, design en digitale cultuur. Het instituut wil laten zien hoe krachtig nieuwe (ontwerp)ideeën kunnen zijn. Het doel is om een betere toekomst te verbeelden, uit te proberen en in de praktijk te brengen door samen stil te staan bij denkbeelden van vroeger, nu en later. Bezoekers worden aangemoedigd om vragen te stellen, mee te denken en zo zelf een bijdrage te leveren. De tentoonstellingen, het onderzoek, de evenementen en andere initiatieven die het instituut in binnen- en buitenland ontwikkelt, vormen samen een proeftuin. Toonaangevende ontwerpers, denkers en uiteenlopende publieksgroepen werken er samen aan een kritische benadering van actuele vraagstukken.
REBOOT. Baanbrekende digitale kunst is van 7 oktober 2023 tot 1 april 2024 te zien in het Nieuwe Instituut in Rotterdam. Met werken van: Annie Abrahams, Livinus en Jeep van de Bundt, Driessens & Verstappen, Edward Ihnatowicz, JODI, Bas van Koolwijk, Lancel/Maat, Jan Robert Leegte, Yvonne Le Grand, Peter Luining, Martine Neddam, Marnix de Nijs en Edwin van der Heide, Dick Raaijmakers, Debra Solomon, Joost Rekveld, Remko Scha, Jeffrey Shaw, Steina, Peter Struycken, Michel Waisvisz. De nieuwe, hedendaagse reacties zijn van: Janilda Bartolomeu, Cihad Caner, Dries Depoorter, Swendeline Ersilia, Ali Eslami, Jonas Lund, Luna Maurer en Roel Wouters, Ekim Tan en brui5er.
