Van nostalgisch speelgoed van hout tot de werkmansbroeken en astronautenpakken. Maar ook de Voddenstel (en 100 andere stoelen) en de ‘levende’ klokken van Maarten Baas. Dit zijn de designexposities in de Nederlandse musea die je niet mag missen deze zomer .
De wereld van Floris Hovers.
Drents Museum T/m 3 september
De ontwerpen van Floris Hovers verrassen door hun eenvoud. In zijn werken speelt hij met materialen, kleuren, vormen en constructies. Hovers begint met observeren, onderzoeken en schetsen, waarna hij al gauw overgaat tot het maken. Door te zoeken naar balans komt hij tot de essentie. Het herkenbare ontwerp wat overblijft, spreekt tot de verbeelding van de kijker. Zo treedt Hovers op een speelse manier de volwassen wereld tegemoet, waarbij hij continu zoekt naar een evenwicht tussen functionaliteit en esthetiek.
In alles wat Hovers ontwerpt en maakt is het proces net zo belangrijk als het eindresultaat. Hij construeert zijn werken met basismaterialen, zoals hout, restmateriaal en honingraatkarton. Inspiratie haalt Hovers uit vintage houten speelgoed uit de voormalige Oostbloklanden, maar ook uit architectuur. Het zijn vaak simpele, grove industriële vormen en functionele constructies die hem aanspreken.
Floris Hovers woont in Raamsdonk en werkt in Raamsdonksveer, het dorp waar hij ook is opgegroeid. In 2004 studeert hij af aan de Design Academy Eindhoven, waarna hij in 2006 zijn eigen ontwerpstudio start. Vijf jaar later – in 2011 – wordt Hovers bekroond met de Sanoma Woonaward voor ‘Jong Talent’. Met zijn iconische ArcheToys krijgt hij internationale bekendheid. Deze serie miniatuurvoertuigen is opgenomen in de vaste collectie van het Stedelijk Museum Amsterdam. De ArcheToys worden sinds 2013 in licentie geproduceerd door designlabel Magis (I).
It’s about time. Maarten Baas
Museum Voorlinden. T/m 24 september
In zijn solotentoonstelling It’s about time in Museum Voorlinden toont Maarten Baas de meest recente klokken uit zijn Real Time-serie, de fascinerende beeldinstallatie I think, therefore I was en de digitale waterval Second Nature. Ook maakt hij speciaal voor de tentoonstelling een nieuwe stap in zijn Clay-serie met The Empty Chair, een bijzondere installatie die tot aan de hemel reikt.
Lees hier de recensie van ‘It’s about Time’: Maarten Baas speelt met de tijd en de tijdgeest in Museum Voorlinden
Het werk van Maarten Baas houdt het midden tussen ambacht, design, conceptuele kunst, theater, film en performance. Bij Voorlinden toont hij zijn Real Time-klokontwerpen, waaronder recente versies van zijn Grandfather Clock, Paddington Clock en Children Clock. In iedere klok wordt de tijd aangegeven met een opname van een 12 uur durende performance. Ook laat hij nieuw werk zien uit zijn Clay-serie; vijf schijnbaar wankele stoelen met metershoge rugleuningen die hij speciaal voor zijn solotentoonstelling in Voorlinden heeft gemaakt. De kwetsbare kleiwerken dragen de sporen van zijn handen en gaan over het koesteren van kinderlijke spontaniteit en naïviteit.
Ook te zien is de installatie I think, therefore I was waarvoor één ruimte in het daglichtmuseum donker is gemaakt. Het werk bestaat uit tientallen beeldschermen en een stortvloed aan beelden waarop bekende en minder bekende mensen het dubbelzinnige ‘I think’ zeggen – dat staat zowel voor ‘ik denk’ als ‘ik vind’. Met de op YouTube gevonden fragmenten wil Baas een neutrale observatie van onze tijd neerzetten. ‘Het hebben van een mening is bijna een bestaansrecht. Iedereen heeft een mening en kan op sociale media een platform voor zichzelf creëren. Dat kun je cynisch bekijken – iedereen is influencer – en tegelijk is het geweldig dat dit kan. De vraag is wel hoe we gezamenlijke problemen gaan oplossen als iedereen in zijn eigen bubbel blijft’, aldus Baas.
Modern. Van Gogh, Rietveld, Léger En Anderen
Stedelijk Museum Amsterdam. T/m 24 september
Het Stedelijk toont ruim 300 werken van 200 kunstenaars en ontwerpers, uit wel 20 stromingen. MODERN werpt een frisse blik op internationaal bekende namen als Vincent van Gogh, Gerrit Rietveld en Fernand Léger, en brengt vele minder bekende makers als Suzanne Valadon, Germaine Krull en Christopher Dresser voor het voetlicht. Ontdek hoe verrassend en vernieuwend kunstenaars en ontwerpers waren, en hun tijd ver vooruit.
De negentiende en begin twintigste eeuw: een tijd van industrialisatie, stoommachines en oceaanstomers, van wetenschap en fotografie, reclame en een bloeiend uitgaansleven. De burger gaat kunst kopen, en wil zich herkennen in de eigen tijd. Er is weinig behoefte meer aan historiestukken en Bijbelse vertellingen, men wil herkenbare onderwerpen uit het dagelijkse leven zien, en het liefst nog een glimp van de toekomst. Dat geldt ook voor de vormgeving: nieuwe materialen en technieken sluiten aan bij de eigen tijd.
MODERN laat zien hoe zelfs traditioneel ogende werken vernieuwend waren in hun eigen tijd. En hoe objecten met een verrassend moderne uitstraling soms sterk zijn beïnvloed door buiten-Europese voorbeelden. Kunstenaars en ontwerpers braken met tradities en legden de basis voor wat wij nu als modern zien. Van realisme en impressionisme tot Dada, van Arts and Crafts en Art Nouveau tot Bauhaus en De Stijl: iedere maker was baanbrekend.
Ekstasis
Stedelijk Museum Schiedam. T/m 14 januari 2024
De expositie Ekstasis – Een universum van licht en geluid (t/m14 jan 2024) is een meeslepende ervaring van licht, geluid en ruimte. De ervaringskunst in Stedelijk Museum Schiedam (t/m14 jan 2024) is zowel digitaal als analoog en bestaat uit ontastbare ‘materialen’ die niet alleen verrassende beelden maar ook alternatieve werelden tonen.
Lees hier de hele preview van Ekstasis: Expositie ‘Ekstasis’ biedt analoog en digitaal escapisme in Stedelijk Museum Schiedam
Licht en geluid spelen een belangrijke rol in de werken en installaties die gastcuratoren Sanneke Huisman en Nick Verstand selecteerden voor Ekstasis. De ervaringskunst die ontstaat met deze ontastbare ‘materialen’, roept in een oogwenk nieuwe beelden en werelden op. In de nieuwe geluidsinstallatie Borderlands van Casimir Geelhoed en Anni Nöps scheppen ronddolende geluiden een universum dat je alleen kunt horen. De kunstenaars gebruiken ongrijpbare materialen zoals licht en geluid, maar ook de nieuwste digitale technieken. Ekstasis laat zien dat computers, lasers en algoritmes onderdeel zijn van het artistieke gereedschap anno nu. Het speelveld voor deze makers is allang niet meer beperkt tot de museumzaal; hun werk is ook te zien bij theaters, op festivals en in clubs.
Droog30
Nieuwe Instituut in Rotterdam. T/m 27 augustus
Ter gelegenheid van het 30-jarige bestaan van Droog blikt de expo Droog30 in het Nieuwe Instituut teruggeblikt op anekdotes over de totstandkoming en ontvangst van opvallende meubels, woonaccessoires, verlichting en andere producten. Aan de hand van die terugblik reflecteren ze ook op ontwikkelingen die het design- en medialandschap de afgelopen decennia hebben doorgemaakt.
Lees hier de review van Droog30: Hoe Droog veranderde van inspiratiebron in nostalgisch verlangen
Als sociale media dertig jaar geleden net zo’n grote maatschappelijke rol hadden gespeeld als nu, dan had Droog er wel raad mee geweten. Met hun combinatie van maatschappelijke thema’s, onverwachte vondsten, aantrekkelijke beeldtaal en humor hadden de ontwerpers uit dit los-vaste designcollectief waarschijnlijk uitgeblonken in het bespelen van hun volgers. Ze streefden ernaar om uitzonderlijke ontwerpen te maken voor alledaagse objecten; ze maakten het gewone ongewoon. Op het moment dat ze onder de naam Droog debuteerden op de Salone van 1993, waren hun objecten daarmee brutaal en afwijkend. Nu gelden die als iconen van ‘Dutch Design’ en zou je kunnen zeggen dat ze er ontwerp-influencers mee zijn geweest. Hoe zou er vandaag de dag worden gereageerd op het design van Droog, dat ooit zo controversieel was en later uitgroeide tot een voorbeeld voor de mainstream? De installatie is vanaf mei te zien in het Nieuwe Instituut in Rotterdam.
Samenstellers Maria Cristina Didero en Richard Hutten, een van de oprichters van Droog en die ook het ontwerp van de installatie verzorgt, maken ter gelegenheid van de presentatie een soort ruimtelijke vertaling van een twitter-feed. Je stapt als bezoeker binnen in een driedimensionaal meningenlandschap. Zo maken de curatoren de mentaliteit van Droog tastbaar en invoelbaar: nog steeds niet bang voor stevige reacties en onveranderd tegen de stroom in. Er zijn verhalen opgenomen over verschillende (post)moderne Droog-klassiekers. In Huttens inrichting kun je zelf live op locatie en via het twitteraccount @DROOG30 je mening achterlaten over wat je er tegenkomt. De installatie herovert het publieke debat dat zich tegenwoordig vooral online lijkt af te spelen en verbindt het aan de analoge ruimtelijke ingrepen waarmee de Droog-ontwerpers zich al decennia uitspreken.
Workwear
Nieuwe Instituut, Rotterdam. T/m 27 augustus
Ook deze zomer in het Nieuwe Instituut: de tentoonstelling Workwear. Je ziet er tientallen vintage klassiekers, actuele hoogtepunten en futuristische experimenten uit de collecties van modeontwerpers als Massimo Osti en Nigel Cabourn, kunstenaars als Lucy Orta en William Morris, privéverzamelingen als Sammlung Hoffmann en het G-Star Archive en musea als het Rijksmuseum, het Van Abbemuseum en het Smithsonian. Een Rotterdamse ontwerper en performer fantaseren in speciale bijdragen over de toekomst van arbeid en de bijbehorende werkkleding.
De tentoonstelling belicht hoe de eenvoudige vormentaal, duurzame materialen en symbolische betekenis van workwear ieder op hun eigen manier tot de verbeelding spreken. Ontdek zo de geschiedenis en wereldwijde impact van kleren die ooit werden ontworpen als gereedschap. Ze inspireerden dagelijkse mode en haute couture en worden al decennia door uiteenlopende vrijdenkers, kunstenaars en politici omarmd als symbolen van solidariteit en gelijkwaardigheid. Kan werkkleding helpen om ons de samenleving van de toekomst te verbeelden?
Je ziet onder meer röntgenfoto’s van het maanlandingspak van Neil Armstrong naast het ‘speespak’ met afritspijpen van Limburgse provo’s. De originele jasschort van arts-and-crafts-ontwerper William Morris hangt niet ver verwijderd van het elfpersoons-regenpak ‘Red Coat’ van Nicola L en de ‘Flexicap’ van Maria Blaisse lijkt te knipogen naar een textielsculptuur van Franz Erhard Walter. Een Italiaans-futuristische overall van Thayath en theaterkostuums uit de Russische avant-garde laten zien hoe de ontwerpers zich op basis van werkkleren de toekomst verbeeldden.
Vooruitkijken: Objects of Change.
Depot Boijmans. T/m 3 september
Hoe toekomstbestendig is de designcollectie? Verzamelt het museum objecten die over 85 jaar nog relevant zijn? Vooruitkijken: Objects of Change bestudeert de museumcollectie door een ingebeelde toekomst. Depot Boijmans maakt hiervoor een reis naar 2108. We bekijken de collectie door de ogen van bezoekers uit deze toekomst. Samen verzamelen we kennis over ons cultureel erfgoed en bekijken dit door een kunst-futurische lens.
Op dit moment spelen urgente zaken zoals klimaatverandering, sociale ongelijkheid en het verlies aan biodiversiteit. Hoe anticipeert het verzamelbeleid van het museum op deze onderwerpen? In Vooruitkijken: Objects of Change zetten we je aan het denken over de nieuwe verzamelcriteria. Als we over 85 jaar terugkijken op de collectie welke verzamelde objecten zijn dan relevant? In het depot zie je niet één toekomst, maar verschillende scenario’s.. Het is hoog tijd om de toekomst inleefbaar en bespreekbaar te maken.
Gewoonlijk onderzoekt het museum de collectie door terug te gaan in de tijd. Zo vertellen conservatoren van het museum verhalen vanuit een kunsthistorisch perspectief. Verzamelcriteria zijn vaak gebaseerd op thema’s uit het verleden. Denk aan de ontwikkeling van het vakmanschap, de modernisering, de industrialisatie of de styling en merkbeleving tijdens de groei van het consumentisme.
De tijdreis start met de film Fordlandia (Fordlandia) van kunstenaar Melanie Smith. Vervolgens wordt de designverzameling door Museum of 21st Century Design onderzocht. Twee projecten maken de reis compleet: De zachte stad van ontwerper Christien Meindertsma en de Human Power Plant van kunstenaar Melle Smets dat hij samen met onder andere Het Huis van de Toekomst maakte.