Een reusachtige bloem van textiel. Zo zien de ingenieuze installaties Hortus Bionica van ontwerper Samira Boon eruit. In reactie op beweging en geluid openen ze zich of vouwen zich weer dicht. De eerste twee ontwerpen uit deze interactieve interieurcollectie zijn Sonic Blossom en Proxi Flower, die gericht zijn op specifieke uitdagingen van de (semi-)openbare ruimte, zoals kantoren, atria, restaurants en bibliotheken. Uitgangspunt volgens Boon was de vraag: “Hoe kunnen we een gezonde leefomgeving cultiveren die zich aanpast aan onze behoeften als een levend ecosysteem?”
Synergie tussen gebruikers en omgevingscondities is het uitgangspunt voor Hortus Bionica, ontworpen . Hoewel de collectie al voor de Corona-pandemie is ontwikkeld ( i.s.m. Sensor Lab en met de steun van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie) zijn de interieurbloemen actueel in het lict van de anderhalvemeter samenleving. Het is nu nog belangrijker om in binnenruimtes mensen op afstand te houden of juist samen te brengen.
Sonic Blossom opent en sluit als een bloem die op geluid reageert. Deze installatie verbetert de akoestische ervaring en daarmee het welzijn en de productiviteit. Door meerdere exemplaren van Sonic Blossom te installeren, wordt de geluidsverdeling in kaart gebracht en een aangenaam geluid gecreëerd dat zowel de stemming als de esthetiek verbetert.
Bij Proxi Flower draait alles om ontmoetingen die ons raken. Met geïntegreerde omgevingssensoren reageert de bloem direct op de gebruiker door zich te openen en te sluiten om zo tijdelijke ruimteverdelers te genereren die meer intimiteit creëren en luchtstromen wijzigen. Binnen grote ruimtes zoals restaurants, hotellobbys en kantoren bieden reeksen van Proxi Flower flexibele indelingen, privacy en emotioneel verbonden omgevingen.
Deze twee producten zouden voor het eerst worden gepresenteerd op Material District Rotterdam (uitgesteld wegens COVID-19) en zagen in maart een zachte lancering. Uiteindelijk zal Hortus Bionica een hele tuin vol bionische planten die de ruimte verbeteren opleveren. Momenteel wordt gewerkt aan nieuwe spruiten en scheuten die reageren op temperatuur en geluid.
Reactiveren van bestaande architectuur
Na een in 2002 afgeronde studie Bouwkunde aan de TU Delft werkte Samira Boon langere tijd in Japan, waar haar interesse in vouwkunst werd aangewakkerd. Met haar op origami-geïnspireerde textiele ontwerpen wil ze bestaande architectuur van nieuwe eigenschappen voorzien. Met doeken kan de lichtinval worden gereguleerd of de brandveiligheid worden bevorderd. Of de akoestiek worden verbeterd met een automatisch openende bloem. Of een scherm tegen overdracht van bacillen en virussen worden geplaatst.
Flexibele architectuur is de vraag, textiel het antwoord
Maar veruit de belangrijkste toevoeging die textiel aan architectuur kan aanbrengen is flexibiliteit. Een eigenschap die met het versoepelen van lockdown maatregelen ineens randvoorwaarde nummer één is geworden. Boon: “Er zijn tal van toepassingen denkbaar waarbij met tijdelijke structuren van textiel een nieuwe invulling aan ruimte kan worden gegeven. Met één tijdelijke, simpele en goedkope ingreep al een nieuwe impuls kan krijgen.” De textielontwerper kan zo de probleemoplosser voor de architect worden.
Ligstoel uit één lap stof en aaibare lift
In een samenwerking met het Next Architects maakte ze een wandbekleding in het nieuwe hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht. Ronde werkunits werden door Boon bekleed met een akoestische bekleding met een 3D-patroon. “De stof is geweven in een wafelstructuur, wat het geluid dempt.” Deze wafelstructuur past Boon ook toe in losse panelen in variabele omvang. Uitgevoerd in witte stof doen deze panelen denken aan de abstracte schilderijen van kunstenaar Jan Schoonhoven. “Deze Wall Weaves hebben niet alleen een akoestische toepassingen maar vormen ook een esthetische aanvulling op de architectuur.”
Ook zoekt Boon voortdurend naar garens met bijzondere eigenschappen. De Spacer Chair is een chaise longue vervaardigd van 3D-textiel dat losjes in een sierlijke lus is gevouwen. De stof is vervolgens uitgehard met een speciale epoxy, wat resulteert in een spannende ligstoel die feitelijk niets meer is dan een lap stof. Een recent project is de Interactive elevator, waarbij een liftcabine werd bekleed met een warmtegevoelige stof. Een handdruk tegen de garens blijft door de lichaamswarmte tientallen seconden zichtbaar als een witte contour in de donkergrijze stof. “Door deze textiele interventie hebben we de lift getransformeerd tot een speelse ontmoetingsplek die uitnodigt tot interactie tussen mensen die min of meer toevallig een ruimte moeten delen.”
