Het markante nieuwe kantoor van Thonik is een versmelting van twee disciplines, architectuur en grafisch ontwerp. Niet voor niets is het een ontwerp van grafisch ontwerper Thomas Widdershoven, met zijn partner Nikki Gonnissen oprichter van het grafisch ontwerpbureau Thonik in 1993. Met de prijswinnende politieke campagne voor de SP vergaarde het bureau internationale roem. Naast kantoren van Thonik op de tweede en derde en een multifunctionele zaal voor de verhuur op de vierde verdieping wordt de plint en de eerste verdieping een restaurant in het hogere segment. Het gebouw kan in de toekomst worden getransformeerd tot woongebouw.
Aan de Wibautstraat in Amsterdam staat nu ook het eerste gebouw naar ontwerp van Widdershoven. In het heldere grafische patroon is duidelijk het handschrift van Thonik te herkennen. De conceptuele, soms wat harde stijl van Thonik werd bekend met de identiteit voor Museum Boijmans van Beuningen en de VPRO. Het vorige kantoor van Thonik was ook al uitgesproken. Het knaloranje ontwerp van MVRDV zorgde voor verhitte discussies in de buurt, waarna het een zachtere groen kleur kreeg. Voor architectonische subtiliteit ben je Thonik aan het verkeerde adres dus.
In eerste instantie oogt het nieuwe Thonik-kantoor druk en dynamisch. Tegelijkertijd straat het door zijn helderheid ook rust en eenvoud uit. Ondanks de relatief bescheiden schaal van vijf etages en de oppervlakte van een doorsnee woonkavel is een nieuw icoon gecreëerd. Voor het ontwerp en realisatie werkte Widdershoven samen met Arjan van Ruyvenvan MMX-Architects.
De omtrek van gebouw is niets meer dan een staande rechthoekig, die alleen wordt doorbroken door hoge hoekramen en uitstekende balkons. En natuurlijk die trap. Het opvallende kenmerk is een zwart-witte lijnenpatroon dat verticaal en horizontaal over de gevel loopt en een buitentrap die over de hele voorgevel loopt met een diagonale belijning, eveneens in zwart en wit. Ook de balkons aan de zijkanten van het gebouw lijken letterlijk aan het gebouw geplakt. Deze breuken in de dominante lange lijnen over de hele lengte van de gevel geven het gebouw een bijna cartooneske uitstraling – zo zou een kind een flat met balkons tekenen.
De belijning op de buitengevel was in eerste instantie geen esthetische keuze maar een ontwerpoplossing, die voortkwam uit het plaatsen van een trap aan de gevel. Zonder een grafische belijning kon de trap de concurrentie niet aan met de dominante raster gevel met grote hoekramen. Door de trap een diagonale lijn te geven, een grafiek bijna, ontstaat een scherp contrast met de verticale lijnen op de gevel. De maatvoering van de lijnen is gebaseerd op de vloerdikte tussen de ramen. Het gebouw heeft daardoor een sterke grafische samenhang. Om een goed ritme van horizontaal, verticaal en diagonaal te krijgen moest de buitentrap een hoek 45 graden krijgen, wat eigenlijk te steil is. De trap loopt inderdaad niet echt lekker.
Al even strak is het interieur, waarbij twee frivoliteiten extra opvallen. Uit kostenbesparing moest deze leuning van de binnentrap van betonplex worden gemaakt, een lomp materiaal. Het Eindhovense ontwerperscollectief Envisions bedacht een streeppatroon over de alle vier verdiepingen langs de dichte leuning omhoog loopt, een visuele referentie naar de gestreepte buitengevel. Ontwerper Simone Post ontwikkelde een akoestisch wandpaneel op de vergaderruimte op de vierde verdieping. Heel kleurrijk en organisch, als een bewuste stijlbreuk met de dominante geometrie in de architectuur.
Natuurlijk draagt de locatie bij aan de flair van het gebouw, dat aan de drukke Wibautstraat ligt. Door de enorme breedte kan deze ietwat grijze verkeersader wel een uitbundige geste verdragen. Doordat het Thonik-gebouw enigszins teruggetrokken ligt van de straat domineert de bijdehandte architectuur niet het aangezicht van de straat. Je moer er bijna voor staan om het gebouw echt goed te kunnen zien. Leuk detail: als je langsrijdt verandert het gebouw mee met de zichthoek.
De architectonische vorm is eenvoudig met één heldere conceptuele twist, bijna old school ‘droog’ eigenlijk. Het is een gebouw in de categorie love it or hate it. Maar door de spannende symmetrie en het dwingende zwart-wit heeft het gebouw een zichtbare spanning die niet snel verveelt. Het is niet alleen een oefening in vorm maar vooral één pakkend beeld. Een logo bijna, wat natuurlijk de hand van de grafisch ontwerper Widdershoven verraadt.
Ik ga zaterdag naar Amsterdam om het te bekijken!